ေအာင္ေက်ာ္ခင္ / ၂၃ ဇြန္ ၂၀၁၀
ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ ဆုိရွယ္လစ္စီးပြားေရးနဲ႔ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးဟာ စာရင္းလိမ္ျပတဲ့ေနရာမွာ တူတယ္။ အထက္ကအာဏာပုိင္ကုိ အၿမဲတမ္းေၾကာက္ရတဲ့စနစ္မွာ အထက္လူႀကီးေက်နပ္ေအာင္ စာရင္းလိမ္ျပတာဟာ ဓေလ့ထုံးစံလုိ ျဖစ္ေနၿပီ။ ေက်းလက္ကုိဆင္းၿပီး စာတမ္းေကာက္ရင္လည္း အခ်က္အလက္ကုိ အမွန္အတုိင္း မွတ္တမ္းမတင္ဘဲ အထက္လူႀကီးႀကိဳက္ေအာင္ ေရးၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္အစုိးရ စာရင္းအင္းဌာနက အခ်က္အလက္ေတြဟာ မမွန္ဘူးလုိ႔ ၀ါရင့္အရာထမ္းတဦးက ေျပာဖူးတယ္။
အာဏာရွင္ေန၀င္းအႀကိဳက္လုိက္ၿပီး ေအာက္ေျခက စာရင္းလိမ္ျပတယ္။ စာရင္းလိမ္ျပရင္း ၁၉၈၇ မွာ အဆင္းရဲဆုံးႏုိင္ငံ ျဖစ္သြားတယ္။ အဆင္းရဲဆုံးႏုိင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရရင္ ႏုိင္ငံျခားအေႂကြးမွာ အတုိးဆပ္စရာမလုိတဲ့အတြက္ အဆင္းရဲဆုံး ႏုိင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးဖုိ႔ မဆလစစ္အစုိးရက ကုလသမဂၢမွာ ေလွ်ာက္ထားတယ္။ အဆင္းရဲဆုံးစာရင္း၀င္ျဖစ္ဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အခ်က္ေတြထဲမွာ စာတတ္သူ လူႀကီးဦးေရ နည္းဖုိ႔လုိတယ္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းပညာေရးေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မွာ စာတတ္သူမ်ားေတာ့ အဆင္းရဲဆုံးႏုိင္ငံ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ စာရင္းလိမ္၀ိဇၨာ မဆလစစ္အစုိးရက စာတတ္သူ အလြန္နည္းေၾကာင္း စာရင္းလိမ္ျပႏုိင္တဲ့အတြက္ အဆင္းရဲဆုံးႏုိင္ငံ စာရင္း၀င္ျဖစ္သြားတယ္။
၁၉၆၂ မွာ စစ္အာဏာသိမ္းကတည္းက ကလိမ္ေစ့ျငမ္းဆင္လာတာမုိ႔ အခုဆုိရင္ စာရင္းလိမ္စီးပြားေရးသက္တမ္းဟာ (၄၈) ႏွစ္ ရွိသြားၿပီ။ စာရင္းဇယားေတြကုိ ကလိမ္ကလည္လုပ္လြန္းတဲ့အတြက္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကုိ ေလ့လာသူအလြန္နည္းတယ္။ တုိင္းျပည္အ၀င္အထြက္ ခက္ခဲရတဲ့အထဲ စာရင္းလိမ္ကုိ ေလ့လာရျပန္ေတာ့ သိပ္စိတ္မရွည္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒါေတာင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ေမလနဲ႔ ဇြန္လအေစာပုိင္းက ျမန္မာ့စီးပြားေရးစာတမ္း (၂) ေစာင္ ထြက္လာေသးတယ္။ ၀ါရွင္တန္အေျခစုိက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သုေတသနဌာန United States Institute of Peace က ျမန္မာ့စီးပြားေရးအထူးအစီရင္ခံစာကုိ ေမလမွာ ထုတ္ေ၀တယ္။ ေရးသူဟာ ၀ါရင့္သုေတသီ Lex Rieffel ဆုိသူျဖစ္တယ္။ အႏွစ္ (၆၀) ေလာက္ တုိးတက္မႈ ဆိတ္သုဥ္းေနတဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကုိ သုံးသပ္ထားတာပါပဲ။
ေတာင္ကုိရီးယား၊ ထုိင္၀မ္နဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားမွာ အာဏာရွင္အစုိးရလက္ထက္ စီးပြားေရးတုိးတက္လာလုိ႔ ကုိယ့္နည္းကုိယ့္ဟန္နဲ႔ ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းႏုိင္ၾကေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ စစ္အစုိးရဟာ စီးပြားေရးတုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ မလုပ္ႏုိင္တာေၾကာင့္ သူမ်ားႏုိင္ငံလုိ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ Lex Rieffel က ဆုိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပထမဆုံးအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာင္းမြန္ဖုိ႔သာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အသုိင္းအ၀ုိင္းက တုိက္တြန္းရမယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ တုိင္းျပည္ တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမွာ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းက႑ဟာ အဓိကက်ေပမယ့္ ေနရာတကာခ်ဳပ္ကုိင္တဲ့ နအဖဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပုဂၢလိကက႑ ရွင္သန္ႀကီးထြားလာေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္ရမွန္းမသိ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစုိးရအဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ လုပ္ရည္ကုိင္ရည္ ရွိလာၿပီး ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္မႈေတြကုိ ႐ုပ္သိမ္းမွသာလွ်င္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအလားအလာ ေကာင္းမွာျဖစ္ေၾကာင္း ၂၀၁၀ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအထူးစာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ အေျခစုိက္တဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕ Macquarie တကၠသုိလ္ ေဘာဂေဗဒဌာန ပါေမာကၡ Sean Turnell ကေတာ့ နအဖရဲ႕ ကလိမ္ၿခံဳေစာင္ကုိ ဖယ္ရွားၿပီး အတြင္းသ႐ုပ္ကုိ ေလ့လာထားတဲ့စာတမ္းကုိ မီးေမာင္းထုိးျပတာပါပဲ။ ျမန္မာ့စီးပြားေရး (၁၀) ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ (၁၄) ရာခုိင္ႏႈန္းအၾကား တုိးတက္တယ္ဆုိတဲ့ နအဖစာရင္းလိမ္ကုိ အရင္ဆုံးေျဖရွင္းထားတယ္။ စီးပြားေရး တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာရင္ ေလာင္စာစြမ္းအင္သုံးစြဲမႈကလည္း တုိးပြားလာတာသဘာ၀ပါ။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ နအဖရဲ႕ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈႏႈန္းထား ျမင့္မားေနၿပီး ဓာတ္ဆီနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားသုံးစြဲမႈႏႈန္းက အလြန္နိမ့္က်ေနတာေၾကာင့္ စာရင္းလိမ္တုိးတက္မႈျဖစ္တာ ထင္ရွားတယ္တဲ့။
စစ္အစုိးရရဲ႕ စာရင္းလိမ့္ဓေလ့ေၾကာင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးတုိးတက္မႈႏႈန္းကုိ ခန္႔မွန္းရတာဟာ အလြန္ခက္တယ္။ Sean Turnell
ကေတာ့ အေၾကာင္းသိမုိ႔ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈႏႈန္းဟာ (၂) သို႔မဟုတ္ (၃) ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ပဲ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔ တြက္ျပတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားတဦးရဲ႕ တႏွစ္ထုတ္လုပ္မႈဟာ (၄၃၅) ေဒၚလာသာရွိတာေၾကာင့္ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြထဲမွာ အနည္းဆုံးျဖစ္တယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေရာင္းလုိ႔ရတဲ့ေငြေတြကုိ တုိင္းျပည္တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အသုံးမျပဳတာကုိလည္း အစီရင္ခံစာ (၂) ခုစလုံးက ေထာက္ျပတယ္။ ဓာတ္ေငြ႔ေရာင္းလုိ႔ရတဲ့ေငြကုိ ႏုိင္ငံ့ေငြစာရင္းမွာ အကုန္လုံး ေဖာ္ျပထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းမွာ စာရင္းလိမ္ျပၿပီး ဓာတ္ေငြ႔ကရတဲ့ ေငြအေတာ္မ်ားမ်ား ႏုိင္ငံျခားဘဏ္ေတြမွာ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ အပ္ႏွံထားတယ္လုိ႔ဆုိတယ္။
စာရင္းလိမ္စီးပြားေရးစနစ္မွာ ႏုိင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ မ်က္စိက်ေနတာဟာ သဘာ၀သယံဇာတ ထုတ္ယူတဲ့ လုပ္ငန္းျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားအရင္းအႏွီးနဲ႔ အတတ္ပညာနဲ႔ အလုပ္သမားေတြ ၀င္လာၾကၿပီး ဓာတ္ေငြ၊ ဓာတ္သတၱဳ၊ ေရနံ၊ ေက်ာက္မ်က္၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စတာေတြကုိ ထုတ္ယူၾကတာဟာ ျမန္မာျပည္သားေတြ အက်ဳိးမခံစားရပါဘူး။ အဂၤလိပ္ကုိလုိနီေခတ္က အတုိင္းပါပဲ။ အဂၤလိပ္ေနရာမွာ စစ္ဗိုလ္ကုိ အစားထုိးၾကည့္လုိက္ရင္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းေပၚထြက္လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဂၤလိပ္ဟာ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္လုိ ဒုိ႔တာ၀န္အေရးေတြနဲ႔ လိမ္ညာေနတာမဟုတ္ေတာ့ ျမန္မာေတြ မစားရမွန္းသိတယ္။ နအဖကေတာ့ သဘာ၀သယံဇာတကုိ ႏုိင္ငံျခားေရာင္းစားၿပီး အိတ္ထဲထည့္တာကုိ စာရင္းလိမ္ထားေတာ့ ျပည္သူေတြအဖုိ႔ မစားရ၀ခမန္း ျဖစ္ကုန္တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္၊ ျပင္သစ္၊ ထုိင္းနဲ႔ ေတာင္ကုိရီးယားကုမၸဏီေတြ သယံဇာတ ထုတ္ယူေနတာဟာ ျမန္မာ့အနာဂတ္အတြက္ မေကာင္းတဲ့ အလားအလာပဲျဖစ္တယ္။
စာရင္းလိမ္စနစ္နဲ႔ အစုိးရေႏွာင့္ယွက္မႈကင္းတဲ့ ေကာက္ပဲသီးႏွံက႑မွာ ေအာင္ျမင္ေနပုံကုိလည္း Sean Turnell က ေဖာ္ျပထားတယ္။ ၂၀၀၉/၂၀၁၀ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာ ျမန္မာျပည္ထြက္ပဲမ်ဳိးစုံ (၈၄) ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ အိႏၵိယက ၀ယ္သြားတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ကုိလည္း နယ္စပ္လမ္းေၾကာင္းက တင္ပုိ႔တယ္။ အိႏၵိယနဲ႔တ႐ုတ္မွာ ပဲအထြက္နည္းသြားတာဟာ ျမန္မာအတြက္ အခြင့္အလမ္းျဖစ္တယ္။ စစ္အစုိးရ ၀င္မ႐ႈပ္မခ်င္း ပဲေရာင္းလုိ႔ ေကာင္းေနမယ့္ပံုပါပဲ။ တခ်ိန္က ကမာၻေပၚမွာ အမ်ားဆုံးတင္ပုိ႔ခဲ့တဲ့ ဆန္လုပ္ငန္းဟာ စစ္အစုိးရ ၀င္႐ႈပ္လုိက္တဲ့ေနာက္ပုိင္း ေစ်းကြက္ေပ်ာက္ၿပီး ဆန္ကြဲတင္ပုိ႔ခဲ့တဲ့အဆင့္ ျဖစ္သြားတယ္။
ႏုိင္ငံျခား၀င္ေငြအမ်ားဆုံးက သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔၊ ဒုတိယအမ်ားဆုံးက ပဲမ်ဳိးစုံ၊ တတိယက ကၽြန္းသစ္နဲ႔ သစ္မာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပဲလုပ္ငန္းထဲမွာ နအဖအသုိင္းအ၀ုိင္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြ ပါေနမွာ ေသခ်ာတယ္။ အ၀တ္အထည္လုပ္ငန္းက စတုတၳ၀င္ေငြ အမ်ားဆုံးျဖစ္ၿပီး ဆန္က နံပါတ္ (၅) အဆင့္က လုိက္ေနတယ္။ အ၀တ္အထည္ကုိ ဂ်ပန္နဲ႔ဥေရာပကုိ တင္ပုိ႔တယ္။ ကၽြန္းသစ္နဲ႔ သစ္မာတင္ပုိ႔တာဟာ ေငြရေပမယ့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးေစတဲ့အတြက္ ေဒသခံလူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ ထိခုိက္နစ္နာေစတယ္။ သစ္နဲ႔ေက်ာက္မ်က္ကုိ တ႐ုတ္ျပည္က အမ်ားဆုံး၀ယ္ယူတယ္။ ျမန္မာျပည္ကုိ စားသုံးကုန္ပစၥည္း အမ်ားဆုံးေရာင္းခ်ေနသူဟာ တ႐ုတ္၊ ထုိင္းနဲ႔၊ စင္ကာပူျဖစ္တယ္။
၁၉၆၂ မွာ စစ္အစိုးရတက္လာၿပီး စာရင္းလိမ္စီးပြားေရးစနစ္ စတင္က်င့္သုံးခ်ိန္ကစၿပီး လက္ရွိ စစ္အစိုးရလက္ထက္အထိ ေပးဆပ္စရာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံျခားအေႂကြးဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း (၈,၁၀၀) ရွိတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ထုတ္လုပ္မႈရဲ႕ (၃၀) ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အေႂကြးျဖစ္ေၾကာင္း Sean Turnel က တြက္ျပထားတယ္။ မဆလေခတ္က ေႂကြးေဟာင္းက သန္း (၃,၅၉၄) ရွိၿပီး ေႂကြးသစ္က သန္း (၄,၅၀၆) ရွိတယ္။ ေႂကြးေဟာင္းမွာ ဂ်ပန္ကုိ ေဒၚလာသန္း (၂,၂၀၀)၊ ဂ်ာမဏီကုိ သန္း (၃၅၀)၊ အာရွဖြ႔ံၿဖိဳးေရးဘဏ္ (ေအဒီဘီ) ကုိ သန္း (၃၂၅)၊ ကမာၻ႔ဘဏ္ကုိ သန္း (၇၁၉) ေပးစရာရွိတယ္။ အေႂကြးမဆပ္ႏုိင္လုိ႔ ေနာက္ထပ္မေခ်းတာျဖစ္တယ္။ ေႂကြးသစ္ထဲမွာေတာ့ တ႐ုတ္က အမ်ားဆုံးျဖစ္မွာ ေသခ်ာတယ္။ နအဖမွာ ေဒၚလာေငြလက္က်န္ ေဒၚလာသန္း (၅,၀၀၀) ေက်ာ္ ရွိရဲ႕သားနဲ႔ မဆလေႂကြးေဟာင္းကုိ မဆပ္တာပါ။
ဗိုလ္ေန၀င္းဦးေဆာင္တဲ့ မဆလအစုိးရရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားအေႂကြးေတြကုိ ေနာက္တက္တဲ့ ဗိုလ္သန္းေရႊဦးေဆာင္တဲ့ နအဖအစုိးရက မဆပ္တဲ့သေဘာျဖစ္ေနတယ္။ ေႂကြးေဟာင္းေတြကုိမဆပ္လုိ႔ ျမန္မာအစုိးရကုိ ေအဒီဘီနဲ႔ကမာၻ႔ဘဏ္က ေငြေခ်းဖုိ႔ မစဥ္းစားတာပါ။ တကယ္ေတာ့ ဘဏ္ (၂) ခုကုိ ဆပ္ရမယ့္အေႂကြးက ေဒၚလာသန္း (၁၀၄၄) သန္းသာရွိလုိ႔ နအဖအုပ္စု ခုိးထားတဲ့ ေငြေလာက္ မမ်ားပါဘူး။ ေနာက္တင္တဲ့အေႂကြးသစ္ဟာ တ႐ုတ္ကုိဆပ္ရမွာျဖစ္လုိ႔ မဆပ္ႏုိင္ရင္ တ႐ုတ္အလုိက် လုိက္ေလ်ာဖုိ႔သာ ရွိပါေတာ့တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ႀကီးစုိးေနသမွ် စာရင္းလိမ္စီးပြားေရးအဆင့္ထက္ပုိၿပီး တုိးတက္စရာအလားအလာမရွိေၾကာင္း သုံးသပ္ထားတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ Source
ဆက္ဗ္ွ...
ကေလင္သေရာပ္ေထာံ...
ခ်ဴ…. ၐုိပ္ဍာဲ (ေအဗရဵ၊ ၂၇၊ ၂၀၁၀။)
အကာဲအရာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဍဳင္ပုိယ္တၛဲဏံ သြက္ဂြံျပံင္သၜာဲေဇှာ္ေဇှာ္ႏြံမံင္ေရာင္။ မုဟုိတ္ေရာဟီုမၢး အလႝုအသ႘ (နအဖ)တအ္ခ်ပ္ဇန္မံင္သြက္ဂြံေကၜာန္ေပါဲ႐ုဲမာဲ ပႜဲကႝုသှာံ (၂၀၁၀)ဏံႏြံမံင္ေရာင္။ ပႜဲေပါဲ႐ုဲမာဲဏံဂွ္ ဂေကာံေဗာ္လႝုဇှးဟီု ဟြံဒးဏီကၜာေလဝ္ ေပါဲ႐ုဲမာဲတုဲမၢး ေသှာဝ္ဥပေဒသဇုိင္ဒက္ပတန္ဍဳင္ သၸလဝ္ဒတန္ပႜဲသှာံ (၂၀၀၈)ဂွ္ ဒးဗံဿက္႐ုပ္ရဵေရာင္။ အတုိင္ေသှာဝ္ဥပေဒခ်ဴခှံလဝ္ဂွ္မၢး အပႜဲကဿိန္ဍဳင္ပုိယ္ဏံ ဒပ္ပှာန္မြဲေဟင္ဒးႏြံေရာင္။ ဂေကာံရပ္လြဟ္ဖအုိတ္တံဂွ္ ဒးႏြံသဿဝ္ေကာပ္ကာဲဂအုပ္ ကႜိက္ကႜိဳပ္ပှာန္(စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္)ေရာင္ဟီုလဝ္ရ။ ဟုိတ္ႏူဂွ္တဲု သြက္ဂြံဗဿံက္႐ုပ္ရဵပေရင္ဏံမာန္ ဒပ္ပှာန္ဂေကာံရပ္လြဟ္ ေဒါံလဝ္ပန္ေပွာ္တအ္ဖအုိတ္ ညံင္ဂြံစုိပ္သဿဝ္တဲေဍံတအ္ နဴလဿဳဟ္ေဍံတအ္ကေရပ္တဲု ဖန္ဇန္မံင္ရ။ လၲဴဒပ္ပှာန္ဗၜၐးေကာန္ဂကူမန္ပုိယ္ေလဝ္ ေဍံတအ္မိက္ဂြံဖန္သာ္ဂွ္ကီုေရာင္တဲု ဣဏံဂွ္ ဒွ္ပေရင္ပဿိက္ေဇှာ္ သြက္ဂကူမန္ပုိယ္ရ။ ေသှာဝ္ဥပေဒသဇုိင္ဒက္ပတန္ဍဳင္ဏံ ညံင္ဂြံကေလင္သၛ႘ဂၜိပ္ပေလဝ္ပေလတ္ကႝုဂွ္ ဂေကာံဗြဲ မဂၜိဳင္တအ္ အာတ္မိက္မံင္ကၜာေလဝ္ သၸလဝ္ဒတန္တဲုမံင္ရ လၸဟီုရဂွ္ ရဲအလႝုအသ႘ပှာန္တအ္ ဒှာတာလဝ္ႏြံရ။ ေဒါံလဝ္ ပန္ေပွာ္ဂွ္ (၂၀) သှာံေပင္ရတဲု အခိင္ေဒါံပန္ေပွာ္အုိတ္မံင္ရ။ သာ္ဝြံေလဝ္ ညးေဇှာ္အလႝုအသ႘ပှာန္မြဲဟီုပတိတ္လဝ္ႏြံရ။ အတုိင္ဂၜံင္တရဵညးတအ္ ညးတအ္ဆက္ေကၜာန္အာေရာင္ဂွ္ ညာတ္ကၜးေကတ္မံင္တုဲ ပႜဲအကာဲအရာပၛံက္ပေရင္ ဍဳင္ကြာန္ဏံဗီုလႝုဂြံဒံင္ေကၜာံအာ ေထက္ကႝုဒးခ်ပ္ဗစာျဇိဳဟ္ဟ္နက္က္တုဲ ဒးပေလဝ္ပေလတ္လဝ္ေထက္ေရာင္။
ကဿိန္ဍဳင္ပုိယ္ဏံကၜာဟြံဂြံသၜးၐးဏီ အေဃာ႐ုန္ဂစာန္မံင္ေတံကီု ေကုာံအေဃာတုပ္စုိတ္ ခ်ဳက္လိက္ကသုက္ ေပန္လုင္ေတံကီု ဂကူမြဲေကုာံမြဲလၸေဝင္ဍဳႝဍဳိက္လၸေကတ္ေစဝ္လၲဴ၊ ပေရင္ဂကူညး ညးဖန္မံင္ကဆံင္တုပ္ညံင္ေကာ ညံင္ေဒံေရာင္ ဟီုဂးကၜဳင္လဝ္ညးသကအ္ႏြံရ။ ဟုိတ္ႏူစြံစုိတ္သာ္ဂွ္တုဲ ဂကူဂမၜိဳင္ည႘သာစန္ၐန္ ဒက္ပတန္ကၜဳင္ကဿိန္ဍဳင္ သာ္ဏံမာန္ကၜဳင္ေရာင္။ ၐုိန္ဂွ္ေလဝ္ဂြံသၜးၐးတုဲဗက္ဟြံဂတာပ္ အတုိင္တုပ္ကၜဳင္လဝ္စုိတ္ဂွ္ဟြံဖန္ ဂကူဗဿာတအ္ ေကတ္ကၜဳင္အေခါင္ေတဿင္ ကေလင္သၸဍိက္လၲဴဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္တှဟ္ဟ္တုဲ ပှာန္အပႜဲဍဳင္စတံကတႝုဒွ္ကၜဳင္ရ။ ဒွ္ကၜဳင္သာ္ဝြံတုဲ လအ္ၐုိတ္စွ္သှာံဂအုပ္ဝန္ေဇှာ္ ဥဴႏုကေလင္ေကာ္ဘိက္လေလာင္ၾတး သၜးဒုဟ္ပံက္ကႝုအေခါင္ ဒ႘မဝ္ကေရျဇ႘ေပင္င္ေရာင္ဂးတုဲ ဂေကာံပၜန္ဂတးရပ္လြဟ္(၄)ဂေကာံတအ္ အပ္လြဟ္လုပ္ကၜဳင္အပႜဲဗြဳိင္ေသှာဝ္ႏြံရ။ ဂေကာံေကာန္ဂကူတအ္ဂွ္ စႏၵက္ညးဍဳင္ကြာန္ျပဳိင္႐ုဲမာဲတဲု အာတ္မိက္ကၜဳင္အေခါင္ေကာန္ဂကူဇကု အပႜဲကၜတ္ထဝ္ (ပါလ႘မာန္)ပၜန္ရ။
ပေရင္အာတ္မိက္အေခါင္အရာေကာန္ဂကူတအ္ အပႜဲကၜတ္ထဝ္ဝြံ ညးဂမၜိဳင္ေစွ္စုိတ္ဒးသၜဳင္ကႝုေရာင္ဂွ္ သကုိပ္ ပှာန္ေနေဝန္ ေကုာံလၛႝဳတအ္ ဟြံေစွ္စုိတ္တဲု ဒပ္ပှာန္သီကၜဳင္အဝႝုရ။ ေနေဝန္သီအဝႝုတဲု ဗီုေကၜာန္ကၜဳင္ဂွ္ ေထက္ကႝု ဒးစြံသတိႏြံရ။ ၁၉၆၂ ဂွ္ေနေဝန္ထၞးဟိုတ္ကႝု ကဿိန္ဍဳင္ပုိယ္ဏံထကးျပးအာေရာင္တဲု သီကၜဳင္အဝႝုရ။ ၁၉၆၃ ဂွ္ ေနေဝန္ေကာ္ဘိက္ဂေကာံပၜန္ဂတးရပ္လြဟ္တအ္ သြက္ဂြံတက္က်ာ ဂၜာဲနဲဒက္ပတန္ဓဝ္ၐုိဟ္လလံအပႜဲဍဳင္ရ။ ဂေကာံ ပၜန္ဂတးတအ္ မိက္ဂြံက်ာနကႝုဒပ္ပံင္ေကာံ (မဒညတ) ကၜာေလဝ္ ေနေဝန္ဟြံဒုင္တဲတုဲ ေဗာ္ေကာံမ်ဴေနတ္ (ဗကပ) ဂွ္တှဟ္ျခာမြဲဝုိင္၊ ဂေကာံေကာန္ဍဳင္အရင္(၃)ဂေကာံ၊ မန္၊ ကရင္၊ ကေရင္ဍာဲ၊ တအ္ဂွ္မြဲဝုိင္၊ ဒးတက္ကၜဳင္က်ာရ။ ၾကက္ဂလာန္ေနေဝန္တအ္ အာတ္မိက္ဂွ္သြက္ဂြံအပ္လြဟ္ပလီုိဒပ္ရတုဲ ေဗာ္(ဗကပ)ကုီ ဂေကာံေကာန္ ဂကူ(၃) ေဗာ္တအ္ကီု ဟြံဒုင္တဲတုဲဝုိင္ရးအာရ။ ဂေကာံဂကူကေရင္တှဟ္မြဲ (KGB) သဝ္ဟာန္ တာသာမုိယ္ ေကုာံသကုိပ္ ဗုိလ္ေဇှာ္ေဠန္ေဓန္(လင္းထင္) တအ္ဂွ္တုပ္စုိတ္ဒုင္တဲတဲုလုပ္အာရ။ အခိင္လုပ္အာတဿိတဿိေတံ ေဍံကႝုလဝ္အေခါင္အရာ ကဆံင္ဒှာဲႏြံကၜာေလဝ္ ျခာၐုိတ္ၐါသှာံဂွ္ ေဠန္ေဓန္ဒးဒုင္ပန္ဂစုိတ္ အေခါင္ဂြံလဝ္တအ္ ပၜိဳတ္ျဇအာရ။ လက္ၾကဵဏအ္ ဂေကာံေကာန္မ်ဴေနတ္ အလာံဍာဲ (သေခန္သုႝ) ဂွ္ဂစာန္ေကၜာန္ပႜဲဗိြဳင္ေသှာဝ္ေရာင္ဂးတုဲ လုပ္အာကီုရ။ သေခန္သႝုဂွ္ ေနေဝန္ျပိဳက္စုတ္ပႜဲထံင္တဲု အခိင္အုိတ္ အေခါင္ခ်ဳိတ္ ဝင္ပၜိဳတ္အာပေရံပေရံရ။ စႏူဂွ္တဲု ဂေကာံေနေဝန္တအ္ ဒက္ပတန္ကၜဳင္ေသှာဝ္သႝုေယွဝ္ေလတ္နဲဗဿာ ဗီုဗဿာကဿာတ္ဒှာကၜဳင္အေခါင္အရာေကာန္ဂကူတအ္ ေဇှာ္သၜဳင္ပတုိန္ ျဇဟတ္ပှာန္တဲု ဍိဳက္ဗတုိက္ကၜဳင္ ရဲပၜန္ဂတးတအ္နဲနာနာသာ္ရ။ နနဲဗ်ဴဟာထပုိတ္(၄)သာ္ ရဲပၜန္ဂတးတအ္ညံင္ဂြံအုိတ္ ဂးတုဲ ေဝင္ကၜဳင္ပှာန္ဓဇန္ဓဇန္ရ။ စုိတ္ဓါတ္နဲကဲရဲတၜအဝႝုပှာန္တအ္ ဗီုလႝုႏြံဂွ္စြံသတိေထက္ရ။
အလႝုအသ႘ပှာန္တအ္ဖန္သာ္ဏံဂွ္ ရန္တဿအ္ေဍံတအ္အံင္ဇှးဟြံေသင္။ ဂေကာံပၜန္ဂတးေကာန္ဍဳင္အရင္၊ ကေခ်င္၊ ကယ်ာန္၊ ေခ်င္၊ ပလံင္၊ ဝ၊ ေသံ၊ ဠာဟူတအ္ ထပ္မံက္ကၜဳင္တုဲ ပှာန္အပႜဲဍဳင္ေဇှာ္သၜဲကၜဳင္ရ။ ဟုိတ္ႏူဂွ္တဲု ပေရင္ပုိန္ျဒပ္လီုလာ္ေလင္္ေဆာံဂၜိဳင္ ဍဳင္ဂွ္ဝါတ္ဒုိက္ကၜဳင္ရ။ ရပ္ပဝ္တာေကာ္ဏာမုက္ပှာန္ပ်ဲပ်ာံညးဍဳင္ကြာန္ သီုစံင္ သၛိ(ဌာန္) သြက္ပှာန္ဂြံဇှးေဟင္ရန္တဲုေကၜာန္ကၜဳင္ၾကာန္န္ရ။ ေသှာဝ္တၜအဝႝုပှာန္ဂွ္ စုိပ္ကၜဳင္အပႜဲဍဳင္ေဇှာ္ကြာန္သၜဲတုဲ ေကှာတ္တဲကလုိက္ကဿႝဳ(၈)ပန္မမံက္ကၜဳင္ရ။
အလႝုအသ႘ပှာန္တုိန္တဿိ ဂြံလဝ္အဝႝုတၛဲဏံ(နဝတ)(နအဖ)တအ္ ဗီုလႝုစြံစုိတ္ဖန္ဇန္မံင္လၲဴဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္ တအ္ဂွ္ သၛ႘ဂၜိပ္ရံင္မၢး ေတဿင္ႏူေနေဝန္ေကြံေကြံဟြံေသင္။ နဲကဲေဟင္ေတဿင္ႏြံညိညတုဲ လစြံစုိတ္ဂၜံင္တရဵတအ္ဂွ္ တုပ္သဿဟ္မံင္ရ။ ဝင္သၜာကြ႘ေဂတ္ဂြံမြဲဂဝူတုပ္တဵကႝု ဒဒွ္ေၾတံေတံပၜန္ေရာင္။ ေကာန္ဂကူမန္ညးတီလဝ္ဝင္တအ္ ကေလင္သၛီဂၜိပ္ရံင္ညိ။ ဝင္ေၾတံဂွ္ဆက္စပ္ကႝုဒဒွ္ပစၥဳပၸန္တုဲ အနာဂတ္ဂွ္ဆိင္ဆေကတ္ဒးမာန္ေရာင္။
နဲကဲမှိဟ္တအ္ဂွ္ ဂၜဳင္ေကံၜဗက္ကႝုဂၜဳင္ ဒးဇလၐံက္ကႝုဇလ ျဇံဳကိတ္ဝ႘ကႝုဂ်ိျဇဳံရ။ သြက္ဂြံဗတုိက္ဂေကာံပၜန္ဂတး ကေရင္ဂွ္ ဝ႘ၐံင္လဝ္ဂေကာံကေရင္ဗုဒၶဘာသာတုဲ ဗီုလႝုစကာမံင္ဂွ္ ရံင္ေကတ္ရ။ ပႜဲဂေကာံကေရင္ဍာဲေလဝ္ ဝ႘ၐံင္ေကတ္ မြဲဂေကာံတုဲ ဗဇႝုလဝ္ကီု။ ခါလဿဳဟ္ ပႜဲကႝုဂေကာံတှဟ္တှဟ္ေလဝ္ဖန္သာ္ဏံပၜန္ေရာင္။ သဘာဝမှိဟ္ဗီုစုိတ္ဆာန္ဂကူႏြံဂွ္ စုိတ္ဆာန္ဇကုေလဝ္ႏြံမံင္ကီုတုဲ ဂၜာဲမှိဟ္သြက္ဂြံဗဇုႝဂွ္ ဝါတ္ေကြံေကြံဟြံေသင္။ ပေရင္ဏံမှိဟ္တၜပညာခ်ပ္ဗစာဒးတအ္၊ မှိဟ္ဒွ္အာစာကႜိဳပ္သၠိဳပ္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္၊ ခမ႘သင္ဆာန္ဂကူေဒၜာံဗေတာန္ညးဂမၜိဳင္မာန္တအ္ ဒးထိင္ဒဝ္ပၜတရဵ သြက္ဖႝုဂကူဂၜိဳင္ဂၜိဳင္ေရာင္။ ညးဍဳင္ကြာန္ဂမၜိဳင္ ဟြံဒုင္တဲဒစႝုဒစးမၢး မှိဟ္ဒုင္သၸတဝ္မုဲသှေအာန္အာမာန္ေရာင္။ မှိဟ္ကၜိဳဟ္ခၜင္တအ္ ေဖက္ဝင္ပေရံတုဲ ေဝင္ပါဲကေမၜာန္သာ္ဏံမၢး ပြဏံစုိပ္တရဵဟြံေသင္ရ။ ပေရင္ဏံဂွ္ နကႝုဂေကာံမှိဟ္ ဂမၜိဳင္ေဟင္ ဒးစႝုဒှာဒစႝုဒစးအာေရာင္။
မိင္ဒးျဇဟတ္ နဲကဲရဲကလက္ဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္တုဲ ေဖက္လကုိတ္ကသပ္အုိတ္ စုိတ္ဓါတ္ေစွ္မံင္သဿး ဟြံတုဲ ေပါဲအံင္ဇှးသြက္ပုိယ္ဗီုလႝုၾကပ္ကၜဳင္၊ ပေရင္ေၾကပ္ျဂတ္ရဲဍႝဳဍိဳက္ပ႙ုတအ္ ဗီုလႝုႏြံမံင္ဂွ္ေလဝ္ ပ႙ုဒးတီလဝ္ကီုေရာင္။ ပေရင္ကေမၜာန္ပု႙ေကၜာန္မံင္ပႜဲကာလဏံ ပေရင္လႝုဒွ္အဓိကဒးကႝုဖ်ဴန္တုဲ ဒးေကၜာန္အာဂွ္ေလဝ္ ပု႙ဒးသၛ႘ဂၜိပ္ဍဳိက္ေကၜာန္ အာေထက္ေရာင္။ ရဲႏြံကႝုပုိန္ျဒပ္ႏြံကႝုဍဳင္ဘဝဂကူညးသၜဳင္မံင္ရဂွ္ ဂံင္ဒုင္ဒဒုိက္တဲု ဂံင္ျပိဳင္ကႝုညးဝါတ္ဒုိက္တအ္မၢး ညးဝါတ္ဒိုက္တိအုိတ္မံင္တအ္ ဒးဂံင္ဗတုိက္ကီုေရာင္။
ရဲဂြံလဝ္အဝႝုဗက္ဍဳႝဍဳိက္မံင္ဂကူညးတှဟ္တအ္ဂွ္ ဟုိတ္ႏူညးတအ္ဗက္ဍႝဳဍိဳက္မံင္ညးတှဟ္တုဲ ႏူဘဝဍဳင္ေလာဲ ေလာဲမြဲဒးဝါတ္ဒိုက္အာ အခါလဿဳဟ္ဗက္ဍဳင္ဇုိင္ဝုတ္ဒိုဟ္တအ္ ဟြံမာန္လဇုဲဂလဲုမံင္ဂွ္ ဂြံဆႝုညာတ္ေကတ္ရ။ ဘဝညး ဍဳင္ကြာန္တအ္စသုင္ဟြံဖဲတဲု ညးလၛႝဳဒးအာတ္စ၊ ညးလၛႝဳဒးသြံစဇကု မှိဟ္ဗြဲမဂၜိဳင္ဒးအာဒုင္သၸမံင္ဍိက္ပႜဲဍဳင္ညးတှဟ္
ဒွ္ကၜဳင္မံင္ရ။ ဟုိတ္ႏူဝ႘ၐံင္လဝ္လညာတ္ပှာန္ သၸမာန္ကႝုညးတှဟ္တုဲ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ဒးဒုင္မံင္ဘဲဒဏ္ဒပ္ပှာန္ဍႝဳဍိဳက္၊ အေခါင္အရာမှိဟ္တအ္ဒွ္အာသြပ္လပအ္ရ။ ေကာန္ငၛာ္သဿတ္တအ္ေလဝ္ ဒးဒုင္တံင္ပၜဳပ္မံင္ဒပ္ပှာန္ နနဲၾကာန္န္ရ။ ဟုိတ္ႏူဒဒွ္သာ္ဝြံတုဲ ဂကူဗဿာတအ္ေလဝ္ ဒုင္တဲဟြံမာန္ ေဗာ္ျပိဳင္ပကာန္နာနာမံက္ကၜဳင္ ျမာ္ကႝုျမာ္ဇႝု ဂြံဆႝုညာတ္မံင္ ကၜးကၜးရ။ ဟုိတ္ႏူရဲဒဵပှာန္ဂၜိဳင္၊ ရဲကၜတ္အာေကၜာန္စဍဳင္သအာင္ဂၜိဳင္၊ ဂဥဳဲၐူမာဲျပးတိတ္ဂၜိဳင္မံင္တုဲ ဍဳင္ဂမၜိဳင္ေအင္ဒုင္ ဟြံမာန္ပၚပါဲကေရပ္ဂရတ္ ထပုိတ္ကၜဳင္ပေရင္ပုိန္ျဒပ္ပေရင္႐ုီဗင္တအ္ေလဝ္ႏြံဗြဲမဂၜိဳင္ရ။ ညးတာလ်ဳိင္အလႝုအသ႘ ပှာန္တအ္ တိတ္အာဍဳင္မၛးမၢး ဒဒုင္ထၐးဆႏၵဒးဂြဒးပါဲက်ာ္ၾသ႘ပၜိဳတ္မံင္ဗြဲမေလာန္ရ။ ဘဝဗီုဗီုဏံတန္တဵအာလအ္အ္ မာန္ဟြံေသင္ဂွ္ ဆိင္ဆဒးမာန္ေရာင္။
ပၜန္ဂတးဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ဂွ္ စႏူကလိုက္ကဿႝဳ(၈)ပန္မတုဲ မံက္ဂတဝ္ဂၜိဳင္ကၜဳင္ရ။ ပှာန္အပႜဲဍဳင္ဂြံကတႝုဒွ္၊ ေသှာတ္တၜအဝႝုပှာန္ဂြံမံက္ဂတဝ္ကၜဳင္ဂွ္ ဟုိတ္ႏူဟြံသၸသမၲီအေခါင္အရာေကာန္ဂကူ ဍႝဳဍဳက္ငၛိတ္ကလက္မံင္ဂကူ ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ေရာင္ဂွ္ ကြးဘာတအ္ကီု ဂေကာံဗဿာတအ္ကီု ဂေကာံဂၜးတိတအ္ကီု တီညာတ္ကၜဳင္ရ။ ျပသှာ ဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ဂွ္ ဒွ္ျပသှာတံ၊ ျပသှာတံဏံေသာင္ကလးဟြံမာန္မၢး ျပသှာအဆက္က္တအ္ဂွ္ ေသာင္ကလး မာန္ဟြံေသင္ ညးတှဟ္တီညာတ္ကၜဳင္ရ။ ဟုိတ္ဂွ္တဲု အေခါင္ေကာန္ဂကူတအ္ ညံင္ဂြံကႝုဂွ္ ဂေကာံကုလသမဂၢေလဝ္ အာတ္မိက္ကၜဳင္ပိကႜိဳပ္တက္က်ာရ။ အကာဲအရာဏံဂွ္ ဝါဒငၛိတ္ကလက္ဂကူက်ျဗမ္ဆုတ္ကေလင္ရတဲု ပၜန္ဂတးဂကူ ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ အံင္ဇှးဂြံေစဝ္လတူရေရာင္။ ပႜဲအကာဲအရာဏံနကႝုျဇဟတ္ပ႙ု ဗတုိက္သီအဝႝုဟြံမာန္ကၜာေလဝ္ ပ႙ုဆက္တုဲဒုင္တဝ္ေစှဟ္အာမာန္မၢးနကႝုအသိင္ညးဂမၜိဳင္ အေခါင္အရာပ႙ု ဒးမံက္ကၜဳင္တြႝဳေရာင္။ မူဟုိတ္ေရာဟီုမၢး မှိဟ္မြြဲဂေကာံေဍာတ္ ကႝုမံင္ဒဒုိက္ကုမှိဟ္ဂမၜိဳင္ဂွ္ မှိဟ္ဂမၜိဳင္တက္ထ႐ုိဟ္ေဖ်ံတြဳႝေရာင္။
ပႜဲကႝုပေရင္ဍဳင္ကြာန္တၛဲဏံ အႏၲရာယ္ေဇှာ္ေဇှာ္ႏြံမံင္လၲဴပ႙ုမြဲသာ္ပၜန္ဂွ္ ပေရင္ဂကူတှဟ္ဍိဳက္လုပ္ကၜဳင္အပႜဲဗြိဳင္ ေဒသဂကူပ႙ုရ။ ဂကူမန္ပ႙ုဂွ္ ေကၜာန္စပႜဲဍဳင္ကြာန္ဇကုစဟြံဖဲဂးတဲု ေဂၜာဲတိတ္အာဍဳင္မၛး၊ မှိဟ္အဝဲေကၜာန္စမာန္ ဝုတ္တ္ဗၜာဲဗၜာဲကဿာဲကဿာဲထဵထဵတအ္တိတ္အာဍဳင္မၛးဂၜိဳင္တုဲ မှိဟ္ဂြံေကၜာန္ကၜအ္ေကၜာန္ဗၛေကၜာန္ၐႝု ေကၜာန္က ေအာန္ေစွ္အာ ဗြဲမေလာန္ရ။ ေကၜာန္ကေမၜာန္ေဒသမန္ေအာန္အာမၢး ေကာန္ကေမၜာန္ႏူမၛးေတံ ေဇြာဝ္လုပ္ကၜဳင္ရ။ ေတဿင္မြဲသာ္ပၜန္ ေလာန္ကၜဳင္ၐါပိသှာံေတံ အခိင္ငၛဳဟ္ထၐုိတ္ခုိဟ္ဂွ္မန္တအ္ဂွ္ ဒးေကတ္ေကာန္ကေမၜာန္ဗြဲမဂၜိဳင္တဲု ဗဿာႏူအညာေတံ ေဂၜာဲေစွ္ကၜဳင္ဂၜိဳင္ကႝုလၛီဠက္ရ။ ပႜဲဍဳင္ကြာန္ေဍံမြဲတၛဲမြဲလၛီညးေကာ္အဲေကာ္ကေမၜာန္ဆက္မံင္ဂွ္ သြက္ေဍံတအ္ဒွ္ဗီုမန္တအ္ ဂစာန္အာဍဳင္မေလဝ္ယၽွာကီုရ။ ခုိဟ္ႏူမန္တအ္အာမေလဝ္ယၽွာဍဳင္ေသံဂွ္ ဗၜာဲသဿိင္ေလဝ္ေဍံတအ္ဟြံဒးေဖက္အေရဝ္ေဍံ၊ လိက္ေဍံေလဝ္ေဍံစကာဂြံတဲု မှိဟ္ႏြံအဝႝုတအ္သီုစႝုဒှါမံင္ကုေဍံတအ္ရ။ ေဒသဍဳင္မန္ပ႙ုတၛဲဏံ ဂကူဗဿာၐုိတ္လႝုလုပ္ေဖ်ံဂြံ သဇုိင္ဂွ္ ပႜဲဗြိဳင္ဍဳင္ညးကြာန္ညးညာတ္အဲညာတ္ရ။ မှိဟ္တအ္ဏံကေမၜာန္ဆက္မံင္မၢး ကေလင္စဵဟြံေသင္၊ ေဖ်ံသဇုိင္တုဲ ေတၛတ္ပ႙ုညံင္တှံျဇဲငၛိတ္ဆုေရာင္။ ပႜဲဍဳင္တိဗက္ဂကူၾကက္လုပ္ဂြံပြဳိင္(၅၀)သှာံဂွ္ ၾကဳက္ဓလီုဂြံအာတုဲတိဗက္တအ္ ဒးေၾကပ္မံင္ရ။ ဍဳင္တ႘မဝ္ဗဿံက္ေအန္ဒဝ္န႘ယ်ွာလုပ္အာဂြံပြိဳင္(၂၄)သှာံဓဝ္ဂွ္ ၐုိန္ကေလင္ဂြံသၜးပြးကၜာေလဝ္ ဂကူေအန္ ဒဝ္န႘ယၽွာဗြဲမဂၜိဳင္ေဖ်ံသဇုိင္တုဲ အေရဝ္လိက္ေအန္ဒဝ္န႘ယ်ွာဂွ္ ဒွ္အာဘာသာစကာ႐ုင္မြဲကီုရ။ ဂကူသအာင္လုပ္ကၜဳင္ဂွ္ မန္တအ္ေထက္ကႝုဒးစြံသတိ ေဇှာ္ေဇှာ္ဒးတီဒးဒှာတာေရာင္။ ဂကူမြဲမြဲဂြံေကၜံကၜက္ဂွ္ တိငၛိတ္တုဲေကၜံအာဟြံေသင္။ ဟုိတ္ႏူစုိတ္ဓါတ္သာသၸအ္ဂကူတှဟ္တအ္ငၛိတ္ဓလီုတဲု ေကၜံကၜက္အာေရာင္။
အကာဲအရာပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တၛဲဏံ မန္တအ္ဒးစြံသတိေဇှာ္ေဇှာ္ဂွ္
(၁) ဘပဠလီဠါန္အလႝုအသ႘ပှာန္ဂွ္ ညံင္ဟြံဂြံဒးဒုင္၊
(၂) ျဇဟတ္မန္တအ္ညံင္ဟြံဂြံထကး၊ ဂေကာံဒုင္သၸတဝ္မုဲညံင္ဟြံမံက္၊
(၃) ဂကူတှဟ္တှဟ္ညံင္ဟြံဂြံလုပ္ေဖ်ံသဇုိင္ပႜဲဗိြဳင္တိဍာ္ဍဳင္ကြာန္ဇကု
ပိသာ္ဏံဂွ္ ဒးစြံသတိေဇှာ္ေဇှာ္ေရာင္။
(၁) အလံုဂကူမန္တအ္ စုိတ္ဓါတ္ဆာန္ဂကူညံင္ေသၢာံသၜဳင္ ညံင္ေသၢာံျမဟ္ျမဵကၜဳင္မာန္ကေမၜာန္နာနာ နဲကဲနာနာ ဒးေကၜာန္ေရာင္။
(၂) အလံုဂကူမန္တအ္ ဍဳင္လႝုကြာန္လႝုစုိပ္စုိပ္ တာလ်ဳိင္ပေရင္ဂကူ မြဲမြဲဗီုဒးယိုက္ေဂၜင္အာေရာင္။
(၃) ဂေကာံေကၜာန္မံင္ပေရင္ဂကူဖအုိတ္တအ္ဂွ္ ဒးဆက္စပ္ပည႘ပညပ္႐ုီဗင္ပံင္ေတာဲအာညးသကအ္ေရာင္။
(၄) ျဇဟတ္တုိင္ျဇဟတ္ၾကက္သြက္ဂြံစႝုဒှာမင္မြဲဂကူဒပ္ပှာန္ဂကူပ႙ု ျဇဟတ္ဂြံေဇှာ္ဂွ္ ဒးေကၜာန္ဒးကႝုျဇဟတ္ေရာင္။
(၅) ပံင္ေတာဲကုျဇဟတ္ဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္ဘဝတုပ္တအ္ နဗုီျပင္ဒပ္ပံင္ေကာံတုဲ ဒး႐ုန္ဂစာန္အာေရာင္။
(၆) ကုျဇဟတ္ဒီမဝ္ကေရျဇ႘ညးဒုင္တဲအေခါင္အရာ ဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ေပင္င္ ညးဒုင္တဲမူဒက္ပတန္ဍဳင္ ပံင္ေကာံေဇတ္တ္တအ္ဂွ္ ဒးပံင္ေတာဲအာေရာင္။
(၇) ကုဂေကာံနာနာသၸစှးကုဍဳင္ဂမၜိဳင္ သၸစှးကုဂၜးကဝ္ထံက္ဂလာန္႐ုီဗင္ပေရင္ေကာန္ဂကူ ပေရင္ဒီမဝ္ကေရျဇ႘ ေကုာံ အေခါင္အရာမှိဟ္တအ္ဂွ္ ဒးပံင္ေတာဲဆက္စပ္ေကၜာန္ၐုိတ္အာေရာင္။ နေလဿင္ကေမၜာန္တအ္ဏံ အလံုဂကူမန္တအ္ ေထက္ကႝုဒးဂစာန္ေကၜာန္အာည႘ည႘ေရာင္။ (နိေႆာဲ)
ခ်ဴ…. ၐုိပ္ဍာဲ
ဆက္ဗ္ွ...
ကေလင္သေရာပ္ေထာံ...
မူဟိုတ္ဂြံဖံက္ပၜန္၊ ဂြံတိတ္ကၜဳင္ပၜန္ဂတးဂ္ွေရာ? ယဝ္သဿာန္ကၜဳင္ဗီုဏံမဂး။ သဿာပၜန္ဂတးမဲြဂ္ွ သြဟ္ကၜဳင္ဗီုဏံရ။ "ဂြံဖံက္ပၜန္ ဟိုတ္ႏူဖန္ေဗၜတ္"ရ။ "သဿာပၜန္ဂတးတအ္ ဂြံတိတ္ကၜဳင္ပၜန္ဂတးဂ္ွ ဟိုတ္ႏူမိက္ဖံက္ပၜန္တုဲ တိတ္ကၜဳင္ဟြံေသင္။ ဟိုတ္ႏူညးမဲြလၸၚေတံဖန္ေဗၜတ္ရေဏာင္ ဒးတိတ္ပၜန္ဂတး” သာ္ဝြံ ကႜဳိပ္သၠဳိပ္ပၜန္ဂတးဗဲြမဂၜဳိင္ သုင္ေစာဲကၜဳင္ ဂလာန္ဗီုဏံဂ္ွ အဲဂြံမိင္လဿဳိန္ရ။ ဟိုတ္ဂ္ွရ “ဂြံဖံက္ပၜန္ ဟိုတ္ႏူဖန္ေဗၜတ္” ေလဝ္ဟုီ၊ "ဖန္ေဗၜတ္ေတ္ွ ဒးဖံက္ပၜန္" ေလဝ္ဟီု ရဵသာ္ဝြံ ဂလာန္အေရဝ္မန္ ဟီုကၜဳင္လဝ္ႏြံရ။
Type rest of the post here
ဆက္ဗ္ွ...
ကေလင္သေရာပ္ေထာံ...
ပဲႜဍဳင္ပ႙ု မုဟိုတ္တၜအဝုႝပှာန္ အာယုက္ဂြံဂၜိင္ဒဿံင္ဂ္ွ “ဟိုတ္ႏူ ရဲဂေကာံ႐ုန္ဂစာန္ သြက္အေခါင္ ဒ႘မုႝကေရသ႘ လၛဳႝတအ္ ဟြံဒေဂတ္ဗက္ အတိုင္ေသှာတ္ဒ႘မုႝကေရသ႘တုဲ ေဗၲာန္သၸဒမံင္တၜအဝုႝၐတ္တ္၊ သုင္ေစာဲဒဿံင္နဲကဲကုႝေစှာန္ ဗီုျပင္တၜအဝုႝပှာန္တံတုဲ အလုႝအသ႘တၜအဝုႝပှာန္တံ ဂြံမံင္ျဒဟတ္ စိုတ္ထတ္ဟိုတ္ႏူဒဒ္ွဏံတုဲ အာယုက္ဂြံဂၜိင္ဒဿံင္ ပဲႜဍဳင္ပ႙ုေရာင္" ညာတ္ေကတ္ရ။ နကုႝ ဥပမာ မဂး သဿာခ်ဳလိက္မဲြဂ္ွ လိက္ညးေတံခ်ဳလဝ္ဂ္ွ မွာဇန္ဂမၜဳိင္ ဗ္ွဂၜဳိင္ကီု၊ စိုတ္လုပ္စဂၜဳိင္ကုီ၊ နဲကဲညးေတံခ်ဳလဝ္အပဲႜလိက္ဂ္ွ မှိဟ္ေစ္ွစိုတ္တုဲ သုင္ေစာဲဂၜဳိင္မဂး ညးခ်ဴလိက္ဝြံ ဒ္ွညးခ်ဴလိက္ခိုဟ္ လိက္ညးေတံဂြံသြံ ဂၜဳိင္ခႜင္ရ။ ဟိုတ္ဒ္ွသာ္ဂ္ွမဂး တၜအဝုႝပှာန္အာယုက္ဂြံဂၜိင္ဒဿံင္ဂ္ွေလဝ္ ဒဿါႏူသဿာပၜန္ဂတးတအ္ ဟြံတပ္တး လၲဳေကာန္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေလဝ္ ပါလုပ္မဲြက႑ကီုေရာင္ ဟီုမာန္ရ။ သဿာပၜန္ဂတးဟီုမဂးဂ္ွ ႏြံတဵနာနာသာ္ရ။ ရပ္လြဟ္မဲြဓဝ္ဂ္ွ ဒ္ွပၜန္ဂတးရဟြံေသင္။ သၟာင္ႏူဂ္ွ ပၜန္ဂတးဟီုမဂးဂ္ွ “ပၜန္ဂတးနကုႝလြဟ္၊ ပၜန္ဂတးနကုႝ (ဂၜံင္တရဵ) ပေရင္ဍဳင္ကြာန္၊ ပၜန္ဂတးနကုႝပေရင္မှိဟ္၊ ပၜန္ဂတးနကုႝပေရင္ ဘာသာ၊ ပၜန္ဂတးပေရင္ေကာန္ဂကူ၊ ပၜန္ဂတးနကုႝပေရင္ပြ႘ပြဴသာဘာဝ၊ ပၜန္ဂတးနကုႝပေရင္ပိုန္ျဒပ္” မပၲံသာ္ဏံ ပၜန္ဂတးဂ္ွ က႑တှဟဟ္ေလဝ္ ႏြံတဵနာနာသာ္ရ။ (စဿတ္သမၲီ....."သဿာပၜန္ဂတး" မဂးဂ္ွ ေဍံဟြံတုပ္ကုႝ "ေဗာ္ပၜန္ဂတး"ရ။ "သဿာပၜန္ဂတး" သၸစှးနဒဒ္ွ ပိုဒ္နာမ္ ဗဲြမေအာန္ဂွ္ရ။)
ဆက္ဗ္ွ...
ကေလင္သေရာပ္ေထာံ...
ယြံ......သဿတ္မန္တအ္ "သဿတ္ဟီုဂ္ွ သြက္ေသၢာံဒ္ွ ကႜဳိပ္သၠဳိပ္အနာဂတ္" ေရာင္မဂး သဘာဓဝ္ ကႜဳိပ္သၠဳိပ္တအ္ ဒးပၜဳပ္လဝ္စိုတ္လဿဳိန္ဂ္ွ "သၸကႜဳိပ္သၠဳိပ္မဂး လၸကုႝဒ္ွ ကႜဳိပ္ဗကပ္ညိ" မိက္ဟီုဗကန္ဏာကီုရ။ သၸကႜဳိပ္သၠဳိပ္ "ေကက္သၠာဟာ" သၸကႜဳိပ္သၠဳိပ္ "ဍဳိဟ္ဟ္" ဟာ။ ခ်ပ္ဗၥာကႝုဒးညိ။ ကႜဳိပ္သၠဳိပ္ "ေကက္သကာ"မဂး ေကက္သၠာဗီုလုႝေရာ။ သၸကႜဳိပ္သၠဳိပ္ "ဍဳိဟ္ဟ္"မဂး ဍဳိဟ္ဗီုလုႝေရာ။ ဍဳိဟ္စလၲဴေကာန္ဂကူဇကု၊ ေဍက္စပရဲလၲဴေကာန္ဂကူဇကုဂ္ွ ညးေကာ္စ ကႜဳိပ္သၠဳိပ္ ခိုဟ္၊ မဍဳိဟ္၊ ေကက္သၠာမဲြဟာ။ ခ်ပ္ကုႝဒးညိ သဿတ္မန္တအ္။ ဟိုတ္ဂ္ွရ "သၸကႜဳိပ္သၠဳိပ္မဂး လၸကုႝဒ္ွကႜဳိပ္ဗကပ္ညိ"
တင္ဂုဏ္ရ
"သဿတ္မန္"
Type rest of the post here
ဆက္ဗ္ွ...
ကေလင္သေရာပ္ေထာံ...
